(Ἱερός Καθεδρικός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Φανερωμένης Χολαργοῡ
Σάββατον, 29 Ἰανουαρίου 2011)
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα κύριε ΑΜΒΡΟΣΙΕ,
Your Eminence, Metropolitan of Helsinki, AMBROSE,
Πανοσιολογιώτατε ἅγιε Ἀρχιγραμματεῦ τῆς Ἱερᾶς καὶ Ἁγίας Συνόδου τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας, κύριε Ἐλπιδοφόρε,
Αἰδεσιμολογιώτατε Ἐκπρόσωπε τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βοστώνης, πατέρα Βασίλειε,
Πανοσιολογιώτατε Προϊστάμενε τοῡ περικαλλοῦς τούτου Ναοῦ, πατέρα Συμεών Βενετσιάνε,
Hochwürdigster Herr Prälat Dr. Nikolaus Wyrwoll von Regensburg,
Reverend Professor Gary Gurtler, S.J. of Boston College,
Dottor Massimo Vergari dell'Arcidiocesi di Lecce,
Ἀγαπητοί πατέρες καὶ ἀδελφοί,
Κρατώντας ἀπὸ τὴν σημερινὴ περικοπὴ τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελίου μόνο ἐκείνη την τόσο σημαίνουσα φράση του Κυρίου —«Μὴ κωλύετε αὐτόν»— καὶ δι’ αὐτῆς θαρρῶν, προσέρχομαι ἔμπροσθεν τοῦ ἁγίου τοῦτου θυσιαστηρίου ἵνα λάβω τὸν τοῦ πρεσβυτέρου ἱερόν βαθμόν. Προσέρχομαι ἐλπίζοντας πώς καί Ὑμεῖς, Σεβασμιώτατε, θὰ ἐννοήσατε πώς τοῦτο τὸ «Μὴ κωλύετε αὐτόν» εἰπώθηκε ἀσφαλώς καὶ δι’ ἐμέ, ὁ ὁποίος μετ’ὀλίγον καὶ «ἐπὶ τῷ ὀνόματί» Αὐτοῦ θὰ ποιῶ, οὐχί μόνον τὴν τῶν δαιμόνων ἐκβάλλουσαν δύναμιν, ἀλλά καὶ ὅσες ἄλλες δυνάμεις ἡ τῶν μυστηρίων χάρις καθιστά ἐνεργείς, καίτοι καὶ περί ἐμοῦ δύναται νὰ εἴπη τις, ὡς ὁ Ἰωάννης ἐν τῇ Εὐαγγελικῇ περικοπῇ, «ὅτι οὐκ ἀκολουθεῖ» ὑμῖν, τουτέστιν Αὐτόν, ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Ὁποίου, αἱ δυνάμεις ἐνεργούνται. Πῶς θὰ ἐδυνάμην, ἄραγε, νὰ οἰκειοποιηθῶ διὰ τὸν εαὐτόν μου τοιαύτην κλήσιν ὅταν ὁ χορός τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν παραμένει διὰ τὸν ὁμιλοῦντα ἀνεκπλήρωτος, ἡ τῶν ἀρετῶν ὁμήγυρις ἀνεπίδεικτος; Τοῦ καλοῦ ἀγώνος ἀπέτυχα, τὸν δρόμον ἀπέφυγα, τὴν πίστην δὲν ἐκράτησα. Τίνος κατορθώματος χάριν ἴσταμαι ὧδε; Ποίας ἀξίας πρόξενος ἐγενόμην ὤστε νὰ ἀξιώνομαι ὁ ἀνάξιος ὄχι μόνον τῆν τιμήν τοῦ παραστήναι ἀλλά καὶ τοῦ συγκαταριθμηθήναι τοῦ ἱερατικοῦ τοῦτου συλλόγου; Αὔτης μόνον: τῆς φωνῆς τοῦ Κυρίου, τῆς ἐντέλλουσας σήμερον ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Ἄμβωνος, μάλλον δε καὶ ἐπαγγέλουσας, «Μὴ κωλύετε αὐτόν».
Προσερχόμενον, λοιπόν, μήν με κωλύετε: οὐκ ἐστι τὸ προκείμενον ἡμῖν μυστήριον ἐξ ἔργων ἐγαθῶν, ἤ ἐξ ἰδίας δικαιοσύνης δεδικαιομένον, ἤ ἀρετῆς ἔνεκα ἀνθρωπίνης, ἀλλὰ χάριτι τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ και Σωτήρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ καθ’ ὑπερβολῆν καὶ ἀπροϋποθέτως ἀγαπήσαντος ἡμᾶς. Ἡ δε τοῦ Σωτήρος χάρις, εἴ καὶ ἐν χρόνῳ μεν πεφανέρωται, προητοίμαστο δε αὔτη καὶ πρίν γενέσθαι ἡμᾶς, μᾶλλον δε καὶ «πρὸ καταβολῆς κόσμου» (Εφ. 1:4). Ἄν δε πρὸ καταβολῆς κόσμου ὁ Κύριος «προώρισε» (Ρωμ. 8:30) ἡμᾶς, δι’ὃ καὶ «ἐκάλεσε», ποῦ σταθήσεται ἀγαθοεργιῶν κομπασμός; Ποῦ ἀνδραγαθιῶν ἔπαρσις; Τίς ὁ καυχώμενος εἰμὴ «ἐν Κυρίῳ»; (Α Κορ. 1:31) Διά τοῦτο ὁ Θεός «μήπω γὰρ» ἡμῶν γεννηθέντων μηδὲ πραξάντων τι ἀγαθὸν ἢ κακόν» ἀπροϋποθέτως ἐξελέξατο ἡμᾶς «ἵνα ἡ κατ’ ἐκλογὴν τοῦ Θεοῦ πρόθεσις» καὶ ἀγάπη «μένῃ, οὐκ ἐξ ἔργων, ἀλλ’ ἐκ τοῦ καλοῦντος» (Ρωμ. 9:11). Ἐνθυμοῦμαι ἀκόμη τὰ λόγια διά τῶν ὀποίων ὁ πνευματικός μου πατέρας, πανοσιολογιώτατος αρχιμανδρίτης Σάββας Δαμασκηνός, με ἀπεχωρίστηκε καὶ με ἀποχαιρέτησε ἐπιβιβαζόμενον δια τὸ παρθενικό ὑπερωκεάνιο ἐκείνο ταξίδιον πρὸς μιάν χώραν ἄγνωστην, μιὰν γλῶσσαν ἀνοίκειαν, καἰ ἕνα μέλλον ἀβέβαιον: «οὐ τοῦ θέλοντος, οὐδὲ τοῦ τρέχοντος, ἀλλὰ τοῦ ἐλεοῦντος Θεοῦ» (Ρωμ. 9:16). Ἐν αυτοῖς συγκεφαλαιώνεται, τρόπῳ τινά, ὅλη ἡ περίοδος τῆς διαμονῆς μου ἐν Ἀμερικῇ.
Δεκαεπτὰ ἔτη παρήλθαν ἔκτοτε. Τὴν ἱερατικὴν τιμὴν «οὐκ ἐδίωξα», οὐδὲ κελεῦειν με «σοφόν» ἐπιδίωξα, τόν ὄντα «οὐδὲ σοφισθέντα». Καὶ ἄν σήμερον ἀναβιβάζομαι «ἐν καθέδρᾳ πρεσβυτέρων» τοῦτο οὐχ «αὐθημερόν» ἐγένετο. Δεκαεπτὰ ἔτη παρήλθαν, ἔτη σπουδῆς καὶ μελέτης, πλήρη αγωνιῶν, δοκιμασιῶν, καὶ κόπων. Ἐπὶ δεκαεπτὰ συναπτὰ ἔτη «ἄνθρωπον οὐκ εἴχον», ὡς ὁ παραλυτικός ἐκεῖνος, ἵνα βάλῃ με εἰς τὴν κολυμβήθραν τῆς συναντιλήψεως· πάντες δε οἱ ἄλλοι πρὸ ἐμοῦ κατέβησαν εἰς τὰ ρεῖθρα τοῦ Πνεῦματος καὶ ὑγιεῖς ἐγένοντο (Ἰωαν. 5:7). Ἔως ὅτου ἤρθατε Ὑμεῖς, Σεβασμιώτατε, καὶ ἐγενήθητε δι’ ἐμὲ «ἄνθρωπος», ὡς ὁ Θεάνθρωπος καὶ ἐλεήμων Θεός. Εὐλογητὸς, λοιπόν, ὁ Θεός ἡμῶν, ὁ πυρώσας με «ὡς πυροῦται τὸ ἀργύριον», ὁ εἰσάγων με «εἰς παγίδα», ὁ θέμενός μοι «θλίψεις ἐπὶ τὸν νῶτον» μου, ὁ «ἐπεβιβάσας ἀνθρώπους» ἐπὶ τὴν κεφαλήν μου. Ναὶ, Κύριε, «διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος, καὶ ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν» (Ψαλ. 65). Δι’ὃ καὶ σήμερον ἐπληρώθην ὁ τοῦ προφητάνακτος ψαλμός, ὑποψάλλοντος καὶ ἐμοῦ σύν αὐτῷ, «εἰσελεύσομαι εἰς τὸν οἶκόν σου ἐν ὁλοκαυτώμασιν, ἀποδώσω σοι τὰς εὐχάς μου» (Ψαλ. 65:13).
Ἀναμνημισκόμενος τῶν τελευταίων δύο δεκαετιῶν, ὑπερισχύει ἐντός μου ἡ ἀνάμνησις τῶν εὐεργετησάντων με καὶ πληροῦται ἡ ψυχή μου ἐκ τῶν ὀφειλομένων εὐχαριστιών. Εὐχαριστίες πρὸς τὴν κατά σάρκα οἰκογένειά μου καὶ τὴν μητέρα μου, ἡ ὀποία με εξέθρεψε μετὰ δυσκολιῶν πολλῶν. Εὐχαριστίες, ὅμως, καὶ διὰ τὴν ὑποστήριξη τῆς ἐκ τῆς πνευματικής μου οἰκογενεῖας προερχομένης, τῆς ἀδελφότητος τῆς γεραρᾶς Ἱερᾶς Μονῆς τῶν Ἀσωμάτων Πετράκη καὶ τοῦ προεστώτος αὐτῆς Καθηγουμένου καὶ πατρός ἡμῶν Ἰακώβου Μπιζαούρτη. Ἐν τῇ κοινωνίᾳ τῆς μοναστικῆς αὐτῆς ἀδελφότητος ἐγνώρισα βιωματικῶς τὸν σύνδεσμον τῆς πνευματικῆς συγγένειας, τῆς φιλαδελφίας, τοῦ σὺν ἀνθρώποις ὁμοουσίου. Πλείστων ἐκ τῶν συλλειτουργούντων ἡμῖν σήμερον ἱερέων προέρχονται ἐκ τῶν ἀδελφῶν οὕς ἡ Μονὴ ἔτεκε ἐν τῇ πνευματικῇ Αὐτῆς μήτρα. Δίχως ἑνός ἐκάστου ἐξ αὐτῶν ἡ ζωὴ μου θὰ ἥτο βίος ἀνέορτος.
Ὁμοίως, προσφέρω εὐχαριστίες εἰς τοὺς φίλους τοὺς ὀποίους κέρδησαν δι’ ἐμὲ τὰ χρόνια τῶν ἀκαδημαϊκῶν μου σπουδῶν ἐν Βοστώνῃ. Ὁμιλῶ διὰ τοὺς Βασιλείους καὶ τοὺς Γρηγορίους των δικῶν μου Ἀθηνῶν. Ἐν ταῖς φοιτητικαῖς μας πανυχίδαις ἐγενήθημεν δι’ ἀλλήλους ἀλλήλων δάσκαλοι καὶ συνάμα μαθηταί. Εὐχαριστῶ καὶ τοὺς καθηγητές μου—τὸν γέροντά μου, ὁ ὁποῖος με ἐδίδαξε εἰς τὰ ἔδρανα τῆς Ῥιζαρεῖου Σχολὴς, τὸν μέντορά μου εἰς τό Ἑλληνικό Κολλέγιο τῆς Βοστώνης, τότε καθηγητή Νικόλαον Κῶνσταν, καὶ νῦν τῆς μοναχικῆς πολιτεῖας συμπολίτην πατέρα Μάξιμον Σιμωνοπετρίτην, καὶ τέλος, τὸν πατέρα Gary Gurler, ὅστις ἀόκνως διέσχισε τήν μακρινήν ἀπόστασιν ἐξ Ἀμερικῆς προκειμένου νά παραστῇ ἀναμεσά μας τήν στιγμήν τοῦτην ἐκπροσωπόντας ὁλόκληρον τὴν ἀκαδημαϊκὴν κοινότητα τοῦ Boston College.
Εὐχαριστῶ, ἐπίσης, τόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Βοστώνης κ. Μεθόδιο, ἐντός τῆς θεοσώστου ἐπαρχίας τοῦ Ὁποίου μοῦ ἐπετράπη νά ἐξασκῶ τὰς λειτουργικάς μου ὑποχρεώσεις καί νά διακονῶ τήν ἱστορικὴν κοινότητα τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου Βοστώνης, καθ’ὅλη τὴν διάρικειαν τῆς παραμονῆς μου ἐν Βοστῶνῃ. Εἰς τούς προέδρους καὶ εἰς ἄπαντα τὰ μέλη τῆς ἐν λόγῳ Κοινότητος εἴμαι βαθύτατα εὐγνῶμων διὰ τὴν στοργὴν διὰ τῆς ὁποίας με περιέβαλον.
Εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ προϊσταμένου τοῦ Ναοῦ, πατέρα Συμεών Βενετσιάνο, εὐχαριστῶ ἄπαντες τοῦ κληρικοῦς καὶ πιστούς τῆς ἐνορίας εἰς ἥν ἐδιορίσθην ἤδη ἀπὸ τοῦ 2007 καί οἱ ὁποίοι με ἐστήριξον παντοειδῶς, καίτοι ἡ ἀκαδημαϊκὴ μου σταδιοδρομία ἐν τῷ ἐξωτερικῷ δὲν μοῦ ἐπέτρεψαν νά εὐρίσκομαι μαζί των ὡς καὶ ὅσον θὰ ἐπεθύμουν. Τό γεγονός, ὅμως, πώς ἡ χειροτονία αὔτη τελείται σήμερον ἐδῶ εἶναι δηλωτικὴ τοῦ δεσμοῦ μου μετά τοῦ Ναοῦ.
Προπάντων εὐχαριστῶ τόν πανοσιολογιώτατον Ἀρχιγραμματέαν τῆς Ἱερᾶς καὶ Ἁγίας Συνόδου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχεῖου, καὶ πρότριτα ἔκλεγέντα Πανεπιστημιακόν διδάσκαλον τοῦ Ἀριστοτελεῖου, καθηγητήν κύριον Ἐλπιδοφόρον, ὅστις διὰ τῆς ὑψηλῆς Αὐτοῦ παρουσίας λαμπρύνει τήν ὧδε γενομένην χειροτονίαν, προσκομίζοντας μετ’ Αὐτοῦ, καὶ ἀπό κοινοῦ μετὰ τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἱερκήρυκος κυρίου Βησσαρίωνος, τήν εὐλογίαν τῆς Βασιλεύουσας πόλεως καὶ αὐτοῦ τοῦτου τοῦ Ἱεροῦ τῆς Ὀρθοδοξίας Κέντρου.
Μετ’ εὐχαριστιῶν πολλῶν ἐνθυμούμαι καὶ ὅσους δεν εὐρίσκονται μεταξύ μας ἀλλά ἤδη μετέχουν τῆς ὄντως ζωῆς: τῆς μάμης μου, ἀφ’ ἥς ἐδιδάχθην τὸ πρώτον τήν θεοσέβειαν, τοῦ κείραντός με μοναχόν μακαριστοῦ πατρός Χριστοφόρου Παπαδοπούλου, τοῦ χειροτονήσαντός με διάκονον αεἰμνήστου ἐπισκόπου Κερνίτσης κυροῦ Λεοντίου, καὶ τῶν ἀειδήμων Ἀρχιεπισκόπων Ἀθηνῶν Σεραφεῖμ καί Χριστοδούλου. Αἰωνία ἡ μνήμη αὐτών!
Πάντες οἱ φίλοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ οὕς προεμνημόνευσα, ὅσοι παρευρίσκονται σήμερα ἐδῶ περιϊστάμενοι κύκλῳ τῇ ἐμὴ ἀναξιότητι, καὶ ὅσοι οὐκ ἐδυνήθησαν παρεῖναι, «οὐκ ἐκώλυσόν με», ἀλλὰ ἡνέχθησάν με εἰς ὅ,τι και ἄν ὑστέρησα, εἰς ὅ,τι καὶ ἄν ἡμάρτησα. Τοῦτων ἔνεκα ἴσταμαι ὦδε, τὴν χάριν τοῦ ἁγίου καὶ τελεταρχικοῦ Πνεύματος προσδοκώντας «κατὰ τὴν ἀποκαραδοκίαν καὶ ἐλπίδα μου, ὅτι ἐν οὐδενὶ αἰσχυνθήσομαι ἀλλ’ ἐν πάσῃ παρρησίᾳ ὡς πάντοτε καὶ νῦν μεγαλυνθήσεται Χριστὸς» ἐν ἐμοὶ (Φιλ. 1:20) καὶ δι’αὐτῶν.
Τούτων ἐπόμενος καὶ τοῦ Κυρίου λέγοντος «μὴ κωλύετε αὐτόν», ὑπόσχομαι ἐπὶ τῇ προκειμένῃ μοι ἱερατικήν διακονίαν ὅπως «τὸν ἐρχόμενον πρὸς με οὐ μὴ ἐκβάλω ἔξω» (Ἰωαν. 6:37), μή κωλύοντος αὐτόν τῆς σωτηριώδους τῆς Ἐκκλησίας συμμετοχῆς ἐπ’ οὐδενί, ὡς καὶ ἐγῶ οὐκ ἐκωλύθην τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ. Οὔτε γένους ἀσημία, οὔτε φύλου ἀδυναμία, οὔτε βιοτικῆς καταστάσεως ἀνυποληψία, οὔτε γραμμάτων καὶ παιδείας ἔλλειψις, ἀλλά οὔτε ἀκόμη ἀμαρτίας αἰχμαλωσία, δύναται ἡμᾶς χωρήσαι τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, δι’ ἥς ἐφάπαξ ἀπέθανε κρεμασθεῖς ἐπὶ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς, καθ’ ἑκάστην δε θυσιάζεται μεριζόμενος ἀλλὰ μηδέποτε διαιρούμενος ἐπὶ τοῦ θυσιαστηρίου τῆς Εὐχαριστίας.
Ἐχοντας ἤδη μακρυγορήσει, θά μοῦ ἐπιτρέψετε, Σεβασμιώτατε καὶ τόν πατέρων ἀγαπητὴ ὁμήγυρις, νά φέρω εἰς πέρας τόν εὐχαριστήριον τοῦτον ὄχι διὰ τῆς ἐμῆς φωνῆς, ἀλὰ οἰκειοποιούμενος καὶ υἱοθετώντας δι’ ὁλίγον τόν ποιητικόν λόγον μαθητοῦ μου τινὸς ὅστις συνέγραψεν διά τήν παρούσαν περίστασιν τούς ἑξῆς στίχους εἰς τήν Ἀγγλικήν:
Becoming a Father, by Matthew Clemente
Now that his moment had come,
He could feel uncertainty growing
Like a loaf of leavened bread
In the bottom of his stomach.
Forty years of searching
Led him back to this delivery room
Where forty years ago,
He began his search.
But now, as he knelt in the shadows
Of the Fathers who came before,
He felt unworthy to hold the child
In his unwashed hands.